Zabytki w Gminie Janów Podlaski

Obiekty zabytkowe zlokalizowane są przede wszystkim w Janowie Podlaskim –  dawnym miejscu pobytu biskupów Łuckich, którzy przez ponad 300 lat dbali o jego dobro i rozwój, pozostawiając po sobie liczne wartości kultury materialnej. Jednakże obiekty o wartościach zabytkowych rozmieszczone są również w innych miejscowościach gminy.

Wykaz dóbr kultury wpisanych do rejestru zabytków:

1.   Układ urbanistyczny osady Janów Podlaski obejmujący siatkę ulic i placów wraz z dominantami architektonicznymi oraz jego panoramą;

2.    Zespół pokatedralny w skład którego wchodzą:

  • murowany barokowy kościół p.w. Św. Trójcy z lat 1714 – 1735,
  • dzwonnica murowana z 1745 r.,
  • murowany gmach Seminarium z połowy XVIII w – obecnie Zespół Szkół,
  • murowane ogrodzenie.

3.    Pozostałość zespołu dawnego zamku biskupiego w skład którego wchodzą:

  • murowany zamek biskupi z lat 1770 – 1780,
  • pozostałość obudowań ziemnych z fosą i podjazdem z końca XVIII w.
  • grota biskupa Adama Naruszewicza ( z kamienia polnego ) z 1796 r.,
  • park krajobrazowy.

4.   Kościół murowany p.w. Św. Jana Chrzciciela w stylu klasycystycznym z lat 1790 – 1801, dzwonnica w stylu bizantyjskim murowana z 1874 r.

5.    Murowana kaplica cmentarna p.w. Św. Rocha z II połowy XIX w.

6.    Plebania murowana z końca XIX w.

7.    Założenie parkowo przestrzenne w Janowie Podlaskim – Wygoda I połowa XIX w. w skład którego wchodzi zespół stajni autorstwa Henryka Marconiego ( Nr A141 wpis z dnia 28.12.1983 r. )

  • stajnia Czołowa murowana z 1885 r.,
  • stajna Zegarowa murowana z 1841 r.,
  • stajnia Woroncowska murowana z 1885 r.,
  • stajnia Wyścigowa murowana z 1848 r.,
  • brama wjazdowa murowana z ok. 1840 r.
  • założenie parkowe z XVIII – XX w.

8.   Założenie dworsko – ogrodowe w Jakówkach w skład którego wchodzą: dwór (1934-1936 r.), dawna suszarnia tytoniu (lata 30-te XX w.), drzewny spichrz (lata 30-te XX w.) ( Nr A150 wpis z dnia 19.04.1985 r.).

9.    Założenie dworsko – ogrodowe w Woroblinie, w skład którego wchodzą: dwór z ok. 1860 r. z parkiem, dawna część gospodarcza, stary sad, ogród porzeczkowy oraz aleję dojazdową ( Nr A139, wpis z dnia 31.12.1983 r.

10.    Zespół dworski – Klonownica Plac (własność prywatna) obejmujący dwór murowany z 1810 r. park krajobrazowy z II połowy XIX w.

11.    Czworaki murowane w Klonownicy Plac z 1913 r.

12.    Kościół drewniany p.w. Św. Jana Ewangelisty z 1740 r.

13.    Kościół drewniany p.w. Św. Mikołaja w Starym Pawłowie (dawna cerkiew prawosławna).

Zabytki w gminie Janów Podlaski są niezwykle atrakcyjnie turystycznie, doskonale harmonizują z przyrodą i krajobrazem. Ich bogactwo uzupełniają małe zabytkowe obiekty architektury sakralnej: kapliczki i krzyże przydrożne, które tworzą unikalny nastrój malowniczo położonych wsi.